Λίγα λόγια για το μάθημα της Μουσικής Αγωγής.

Σε αυτή τη σελίδα θα μοιραστώ μαζί σας τους γενικότερους σκοπούς και στόχους του μαθήματος της Μουσικής Αγωγής, όπως αυτοί προβλέπονται από το Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών (ΔΕΠΠΣ) για το δημοτικό σχολείο και όπως ερμηνεύονται μέσα από τη δική μου προσωπική εμπειρία ως δασκάλα μουσικής και μουσικής αγωγής τα τελευταία 17 χρόνια.

Το ΔΕΠΠΣ λοιπόν αναφέρει ότι 

"Σκοπός της µουσικής αγωγής είναι πρωταρχικά η ανάπτυξη και καλλιέργεια της ικανότητας για αισθητική απόλαυση κατά την ακρόαση, εκτέλεση και δηµιουργία µουσικής ως µιας από τις εκδηλώσεις καλλιτεχνικής έκφρασης και δηµιουργικότητας του ανθρώπου. Mέσω αυτού του σκοπού και παράλληλα προς αυτόν, η µουσική αγωγή αποβλέπει στη γενικότερη καλλιέργεια της δηµιουργικότητας και της προσωπικότητας των µαθητών, µέσα από την ενεργητική ακρόαση, τις δραστηριότητες µουσικής δηµιουργίας και εκτέλεσης".

Αναλύοντας λοιπόν την πρώτη πρόταση καταλαβαίνουμε 

1ον: ότι ο άνθρωπος εκτός των άλλων, έχει ανάγκη για εκδηλώσεις καλλιτεχνικής έκφρασης και δημιουργικότητας και μία από αυτές τις εκδηλώσεις είναι η μουσική, 

2ον: Για να απολάυσει αισθητικά τη μουσική πρέπει να αναπτύξει αυτήν την ικανότητα και να την καλλιεργήσει, σε τρεις άξονες:

• κατά την ακρόαση (ακούω - ακροώμαι), 
• την εκτέλεση (παίζω - τραγουδάω - συνοδεύω) και 
• τη δημιουργία (συνθέτω).

Διαβάζοντας τη δευτερη πρόταση (αλλά και μέσα και από προσωπικές αναζητήσεις), διαπιστώνει και επαυξάνει κανείς ότι οι τρεις άξονες (ακρόαση, εκτέλεση, δημιουργία) ουσιαστικά οδηγούν στη γενικότερη καλλιέργεια της δηµιουργικότητας και της προσωπικότητας των µαθητών, αρκεί να γίνονται με τρόπο δημιουργικό από το δάσκαλο και/ώστε να υπάρχει θετική στάση από την πλευρά του μαθητή.

Επιπρόσθετα το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) γράφει ότι στο ∆ηµοτικό Σχολείο επιδιώκονται οι παρακάτω επιµέρους σκοποί: 

"Οι µαθητές να ασκηθούν, ώστε να τραγουδούν ορθά για µεγαλύτερη ευχαρίστηση. 

Να αναπτύξουν την ακουστική ικανότητά τους. 

Να αναπτύξουν την ικανότητα να εκτιµούν και να ανταποκρίνονται σε αισθητικά στοιχεία της µουσικής. 

Να κατανοήσουν βασικά στοιχεία και έννοιες της θεωρίας, της µορφολογίας και της ιστορίας της µουσικής. 

Να έλθουν σε επαφή µε τις παλαιότερες συνιστώσες της νεοελληνικής εθνικής µουσικής παράδοσης (το δηµοτικό τραγούδι και το βυζαντινό εκκλησιαστικό µέλος) και να εκτιµήσουν την αξία τους. 

Να αναπτύξουν τις ατοµικές µουσικές ικανότητές τους. 

Να συνειδητοποιήσουν τη σχέση της µουσικής µε τις άλλες Τέχνες και τα γνωστικά αντικείµενα που διδάσκονται στο σχολείο. 

Να αναπτύξουν, µέσω της Μουσικής, πνεύµα συνεργασίας, υπευθυνότητας, πειθαρχίας και επικοινωνίας, στοιχείων απαραίτητων για την κοινωνικοποίησή τους". 

Μέσα από πλήθος δραστηριοτήτων που οδηγούν στην επίτευξη των παραπάνω στόχων και σκοπών και ανάλογα με το ηλικιακό επίπεδο των μαθητών διαρθρώνεται ο προγραμματισμός των μαθημάτων στην τάξη με παράλληλους άξονες τον Κύκλο του Χρόνου (εποχές και καιρικά φαινόμενα, σχολικές γιορτές και εκδηλώσεις, παραδόσεις, ήθη και έθιμα) και τα πρότζεκτ που προκύπτουν από τη συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς των σχολείων.

Ως δασκάλα μουσικής αγωγής θα σταθώ στον τελευταίο από τους παραπάνω επιμέρους σκοπούς του ΑΠΣ και θα επισημάνω ότι όλα τα γνωστικά πεδία είναι σημαντικά, όχι σημαντικότερα όμως από το να εμπνεύσουμε τους μαθητές μας στο να αναπτύξουν πνεύµα συνεργασίας, υπευθυνότητας, και επικοινωνίας, Η πειθαρχία, θα έπρεπε να πηγάζει από το μέγεθος της βαθύτερης ανάγκης του μαθητή για καλλιτεχνική έκφραση και δημιουργικότητα που αναφέρθηκε παραπάνω και δε θα πρέπει να γίνει επιβεβλημένα, ωστόσο πολλές φορές στην τάξη μια δραστηριότητα για να έχει επιτυχία θέλει θετικά όλα τα μέλη της ομάδας, αλλιώς, πιθανόν να χάνει το νόημά της. Η Θετική Στάση, ή αλλιώς "συμμετοχή", είναι κρίσιμος παράγοντας για την επιτυχία του μαθήματος και είναι και αυτή που για μένα παίζει πιο σημαντικό ρόλο στην αξιολόγηση του μαθητή, ερμηνεύοντας τη θέση του ΑΠΣ, ότι:

"Οποιαδήποτε αξιολόγηση που θα περιοριζόταν µόνο στη µέτρηση της επίδοσης σε σχέση µε µια συγκεκριµένη δεξιότητα θα ήταν εκτός της φιλοσοφίας του προγράµµατος. Η αξιολόγηση πρέπει να εστιάζεται στο συναισθηµατικό και ψυχοκινητικό τοµέα κατά κύριο λόγο και δευτερευόντως στο γνωστικό τοµέα".

Η Μουσική Αγωγή είναι μάθημα Αγωγής και στους στόχους του, πέρα από γνώσεις και δεξιότητες, περιλαμβάνονται στάσεις και αξίες. Και όταν αυτοί οι στόχοι επιτυγχάνονται, τότε το μάθημα της Μουσικής Αγωγής γίνεται χαρά και γιορτή μέσα στην τάξη αλλά προσθέτει και ένα λιθαράκι στην προσωπικότητα και καλλιέργεια του μαθητή.